Hydranty — rodzaje i zastosowanie

Hydranty służą do poboru wody do celów przeciwpożarowych bezpośrednio z sieci wodociągowej. Ich zastosowanie regulowane jest przez Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych.

Z tego artykułu dowiesz się: jakie są rodzaje hydrantów, kiedy powinno się je stosować oraz jakie zasady lokalizacyjne muszą spełniać.

Woda do celów przeciwpożarowych

Niektóre budynki i obiekty budowlane muszą być zaopatrzone w hydranty, które zapewniają właściwą ochronę przeciwpożarową. Do takich obiektów zaliczane są:

• obiekty budowlane gospodarki rolnej przekraczające 1000 m² powierzchni pożarowej,
• obiekty budowlane nieprzeznaczone do użyteczności publicznej bądź zamieszkania zbiorowego ze strefą pożarową przekraczającą 1000 m² lub ze strefą przeznaczoną do jednoczesnego przebywania powyżej 50 osób,
• budynki użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz produkcyjne lub magazynowe obiekty budowlane znajdujące się poza granicami jednostek osadniczych o kubaturze przekraczającej 2500 m³, lub o powierzchni przekraczającej 500 m²,
• jednostki osadnicze przekraczające 100 osób liczby mieszkańców, w których granicach znajdują się: budynki użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz produkcyjne lub magazynowe obiekty budowlane.

Hydranty zewnętrzne

Hydranty zewnętrzne mogą być nadziemne lub podziemne. Zgodnie z przepisami powinny spełniać wymagania Polskiej Normy, odpowiednika norm europejskich (EN), zatem muszą to być:

• hydranty przeciwpożarowe podziemne o numerze PN-EN 14339:2009,
• hydranty przeciwpożarowe nadziemne o numerze PN-EN 14384:2009.

Regulacje prawne

Ustawa z dnia 24 lipca 2009 r. w sposób szczegółowy określa wymogi w związku z ochroną przeciwpożarową, która ma na celu ochronę życia, zdrowia i mienia przed klęską żywiołową lub pożarem.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz.U.2009.124.1030) w sposób szczegółowy określa wymagania dotyczące m.in.:

• sieci wodociągowej przeciwpożarowej,
• hydrantów zewnętrznych,
• ilości wody do celów przeciwpożarowych.

Sieci wodociągowe

Źródło wody, które wykorzystuje się do celów przeciwpożarowych, powinno być zasilane z pompowni przeciwpożarowej, studni, zbiornika wieżowego bądź innych urządzeń zapewniających ciśnienie minimum 0,1 MPa i wydajność nie mniejszą niż 5 dm³/s.

W obszarach miejskich łączna ilość wody do celów przeciwpożarowych nie może przekraczać 20 dm³/s. Poza tymi obszarami dopuszcza się budowę rozgałęzionej sieci wodociągowej — buduje się je w sposób umożliwiający pobieranie wody z dwóch hydrantów zewnętrznych jednocześnie.

Na sieci wodociągowej przeciwpożarowej stosuje się hydranty zewnętrzne nadziemne DN 80, ale w przypadku przeciwwskazań do ich instalacji, dopuszcza się instalowanie hydrantów podziemnych DN 80.

Lokalizacja hydrantów zewnętrznych

Miejsce usytuowania hydrantu zewnętrznego nie może być przypadkowe — hydranty muszą być instalowane wzdłuż dróg i ulic oraz przy ich skrzyżowaniach. Ponadto należy stosować się do zasad dotyczących odległości opisanych dokładnie we wspomnianym rozporządzeniu (Dz.U.2009.124.1030), z którego wynika, że:

• odległość między hydrantami ma wynosić do 150 m,
• odległość hydrantu od zewnętrznej krawędzi jezdni drogi lub ulicy ma wynosić do 15 m,
• odległość najbliższego hydrantu od chronionego obiektu budowlanego ma wynosić do 75 m,
• odległość najbliższego hydrantu od obiektu budowlanego ma wynosić do 150 m,
• odległość hydrantu od ściany chronionego budynku ma wynosić do 5 m.

W przypadku baz i stacji paliw płynnych hydranty muszą być zlokalizowane w odległości:

• co 100 m na sieci obwodowej i odgałęzionej na terenie baz paliw płynnych,
• minimum 20 m od chronionych obiektów, ale nie dalej niż 100 m na terenie baz gazu płynnego.

Zastosowanie hydrantów zewnętrznych: DN 80, DN 100 i DN 150

Hydranty zewnętrzne powinny być instalowane zgodnie ze swoim przeznaczeniem, dobierając odpowiednią średnicę nominalną. Zatem, kiedy stosujemy jakie hydranty?

• DN 80 – na sieci wodociągowej przeciwpożarowej,
• DN 100 – w produkcyjnych i magazynowych obiektach budowlanych, w których ilość wody do celów przeciwpożarowych wynosi ponad 30 dm3/s; w zakładach rafineryjnych i petrochemicznych oraz na magistralnym przewodzie wodociągowym przeciwpożarowym,
• DN 100 lub DN 150 – przy dużych obiektach, objętych szczególną ochroną przeciwpożarową.

Wydajność nominalna hydrantu zewnętrznego

Wydajność nominalna o ciśnieniu nominalnym 0,2 MPa mierzonym na zaworze w trakcie poboru wody musi wynosić co najmniej:

• 10 dm³/s dla hydrantu nadziemnego DN 80 lub 5 dm³/s dla tego samego hydrantu na sieciach wodociągowych, o których mówi § 9 ust. 2 rozporządzenia w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych,
• 10 dm³/s dla hydrantu podziemnego DN 80,
• 15 dm³/s dla hydrantu nadziemnego DN 100.

Hydranty wewnętrzne

Hydranty wewnętrzne mają swoje zastosowanie w różnego rodzaju budynkach i są dostępne w tzw. strefach pożarowych, czyli przy wejściach do budynku, w korytarzach, przy wyjściach ewakuacyjnych itp. Co ważne, tego typu hydranty muszą być zainstalowane na każdej kondygnacji.

W skład hydrantu wewnętrznego wchodzą:

• szafka,
• zawór,
• wąż,
• prądownica hydrantowa,
• zwijadło,
• oznakowanie „hydrant wewnętrzny”.

Zastosowanie hydrantów wewnętrznych: DN 25, DN 52 i DN 33

Hydranty wewnętrzne służą do gaszenia pożaru z odległości większej, niż czyni się to, korzystając z gaśnicy. Ze względu na rodzaj budynku stosuje się jeden z trzech rodzajów hydrantów wewnętrznych:

• DN 25 – w budynkach użyteczności publicznej, takich jak: szkoły, banki, przychodnie, sklepy, a także w budynkach mieszkalnych, takich jak hotele,
• DN 52 – w budynkach produkcyjnych i magazynowych,
• DN 33 – w garażach.

Podsumowanie

Wyróżniamy dwa rodzaje hydrantów: zewnętrzne, które dzielą się dodatkowo na nadziemne i podziemne, oraz wewnętrzne. Ich zastosowanie różni się pod względem formy, parametrów i oczywiście miejsca usytuowania. Hydranty zewnętrzne służą do ochrony przeciwpożarowej dużych obiektów na otwartych przestrzeniach, hydranty wewnętrzne zaś do gaszenia pożarów wewnątrz budynku — zastosowanie zarówno jednych, jak i drugich jest ściśle regulowane przez prawo.